Uputa za uzimanje uzoraka za kontrolu plodnosti tla
Vrijednost kemijskih i fizikalnih analiza tla u laboratoriju ovisi prvenstveno o pravilnom uzimanju uzoraka tla na terenu. Uzorci tla, u pravilu, se uzimaju u razdoblju nakon žetve ili berbe do gnojidbe i pripreme tla za sjetvu narednog usjeva.
Pojedinačni uzorci tla uzimaju se sondom (slika 1 - 3) ili štihačom (slika 4 - 6) do dubine osnovne obrade tla i ukorjenjavanja biljaka tj. 0 - 30 cm za oranične kulture, te na dubine 0 - 30 cm i 30 - 60 cm za trajne nasade (voćnjake i vinograde).
Na analizu se donosi prosječan uzorak koji se dobije miješanjem pojedinačnih uzoraka uzetih sa 20 - 25 mjesta ravnomjerno raspoređenih po cijeloj površini parcele.
U koliko je površina nejednolična, tj. ne pripada istom tipu tla ili je jače nagnuta ili veća od 5 ha, uzima se više prosječnih uzoraka (sa svake karakteristične plohe ili sa svakih 5 ha). U ratarskoj proizvodnji, na jednoličnim i homogenim površinama, jedan prosječan uzorak se uzima sa 3 - 5 ha površine.
Sakupljeni pojedinačni uzorci se dobro izmješaju u kanti i od ukupne količine se izdvoji 0,5 - 1 kg, koji se stavi u plastičnu vrećicu s oznakom imena vlasnika i adresom, nazivom ili brojem parcele koju predstavlja, dubinom sa koje je uzorak uzet, nazivom i gnojidbom predusjeva i postignutim prinosom, nazivom planiranog usjeva za koji se traži preporuka, te datumom uzimanja.
Tako opremljeni uzorci se dostavljaju u laboratorij na analizu, a nejasno i nepotpuno označeni uzorci se ne primaju. Analitički postupak traje 10 - 15 dana, a po rezultate analiza i prepotruku za gnojidbu se dolazi osobno.
Sve dodatne informacije o kontroli plodnosti tla mogu se dobiti na Visokom gospodarskom učilištu u Križevcima na telefon 048/279-199 (g. Vukobratović).